Betrekkingen tussen Spanje en België

Spanje en België zijn al eeuwenlang nauw met elkaar verbonden en hebben een flink stuk geschiedenis gedeeld. Bovendien werden er onmiddellijk na de Belgische onafhankelijkheid in de 19de eeuw diplomatische betrekkingen onderhouden. Tot aan het einde van de Eerste Wereldoorlog werden de Spaanse belangen behartigd door een 'Gevolmachtigd Minister'. Na het gewapend conflict werd deze minister, de markies van Villalobar, tot Ambassadeur benoemd.

Hunne Majesteiten de voormalige Koning en Koningin van Spanje, Juan Carlos I en Sofía, in het gezelschap van Hunne Majesteiten de voormalige Koning en Koningin van België, Boudewijn en Fabiola, in het Marivent paleis, Mallorca.

De betrekkingen tussen Spanje en België verlopen tot op heden uitstekend. Beide naties zijn lidstaten van de EU en bondgenoten binnen de NAVO en zetelen in talrijke internationale instellingen, hetgeen hun verstandhouding binnen deze instanties bestendigt.

De betrekkingen tussen de Koninklijke Huizen zijn uitstekend: kenschetsend zijn de frequente officiële en privé-bezoeken. Z.M. de Spaanse Koning Felipe VI was op 4 augustus 2014 aanwezig op de herinneringsplechtigheid die n.a.v. WO I in Luik doorging. Hunne Majesteiten de Spaanse Koning en Koningin Felipe VI en Letizia brachten enkele maanden later een officieel bezoek aan België (11 en 12 november 2014). Hunne Majesteiten de voormalige Spaanse Koning en Koningin Juan Carlos I en Sofía woonden datzelfde jaar op 11 en 12 december de begrafenisceremonie van de voormalige Belgische Koningin Fabiola bij. Z.M. de Spaanse Koning Felipe VI bezocht op 15 april 2015 tevens de Europese instellingen in Brussel.

Officieel bezoek van Hunne Majesteiten de Spaanse Koning en Koningin aan het Koninklijk Paleis in Brussel. 12 november 2014.

Spaans premier Pedro Sánchez en Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker begroeten elkaar in het Berlaymontgebouw, de hoofzetel van de Europese Commisie, op een informele top over asiel en migratie. Brussel, 24 juni 2018.

Anderzijds worden er talrijke ministeriële bezoeken en reizen van hooggeplaatste ambtenaren naar België georganiseerd: Brussel is de hoofdstad van Europa waardoor er vaak bilaterale contacten plaatsvinden.

Meer dan 70.000 Spanjaarden zijn in België woonachtig en een 30.000-tal Belgen verblijven in Spanje. Zowel Spanje als België zijn daarenboven uitgesproken pro-Europese naties. Ze zitten op dezelfde Europese golflengte en zijn voorstander van de mensenrechten, van de rechtsstaat, van het gelijkheidsbeginsel, van de rechten van minderheden en zijn actief betrokken bij de strijd tegen de doodstraf.

Beide naties delen met trots complexe staatsstructuren en dragen een belangrijke culturele diversiteit uit. Binnen de Ambassade van Spanje in België worden de culturele belangen voornamelijk door de Culturele Raad en het Instituto Cervantes behartigd.

Beide naties delen dezelfde strijd tegen het terrorisme: ze zijn o.a. lid van de Internationale Coalitie tegen Daesh en werken samen binnen de EU-missie EUTM-Mali. Daarnaast wordt er bijzondere aandacht besteed aan slachtofferhulp bij terroristische aanslagen.

Één van de meest emblematische ontmoetingen was de recente aanmering in de haven van Antwerpen van het opleidingsschip van de Spaanse marine Juan Sebastián de Elcano (28 juni t.e.m. 3 juli 2017). Op het programma stonden een officiële lunch waarop de burgemeester van Antwerpen, de Heer Bart De Wever, aanwezig was; een galareceptie met meer dan 300 genodigden waaronder de Spaanse minister van Defensie, Mevr. María Dolores de Cospedal, en een lunch ter ere van de toenmalige Belgische minister van Defensie, de Heer Steven Vandeput, die het schip bezocht.

Een recent voorbeeld van de nauwe diplomatische betrekkingen tussen beide naties is de aanwezigheid van een dertigtal Spaanse militairen op de Belgische Nationale Feestdag in Brussel (21 juli). De Spaanse vertegenwoordiging marcheerde mee in het kader van de EU-missie EUTM-Mali.

TOERISME

Jaarlijks bezoeken ongeveer 2,5 miljoen Belgen Spanje voor het toerisme, dat is 7,5% meer dan vorig jaar. Bovendien besluiten veel Belgen om van Spanje hun tweede thuis te maken. Zo was België in 2017 de vijfde grootste koper van huizen in Spanje, voornamelijk in kustgebieden.

Hoewel zon- en strandtoerisme de belangrijkste kwantitatieve factor is, wordt in Spanje bij de promotie- en communicatiestrategie gestreefd naar een grotere diversificatie en bevordert zo onder meer het stads- en fietstoerisme. Dit is vooral het werk van het Spaanse Bureau voor Toerisme.

ONDERWIJS

Hoewel België een grote taalkundige verscheidenheid kent, is de studie van het Spaans als derde of vierde vreemde taal in het formeel onderwijs de laatste jaren toegenomen. Tijdens het academiejaar 2014-2015 (laatst beschikbare gegevens) studeerden zo' n 14.000 studenten in het secundair onderwijs Spaans als vierde vreemde taal in België.

Onze universiteitsstudenten kiezen België als een van de belangrijkste bestemmingen voor hun universitaire studies in het kader van het Erasmus-programma. In het academiejaar 2015-2016 (laatste beschikbare gegevens) kozen 1.854 Spaanse studenten België als bestemming, terwijl 1.597 Belgische studenten Spanje als bestemming kozen. Bovendien studeren momenteel zo' n 25.000 Belgische volwassenen Spaans.

Verder geeft de Brusselse Agrupación de Lengua y Cultura Españoles (ALCE), dat afhangt van het Departement Onderwijs, lessen Spaanse taal en cultuur aan de kinderen van Spanjaarden tussen 7 en 17 jaar oud. In het academiejaar 2015-2016 gaven 11 leerkrachten les aan 1 323 leerlingen in 25 klaslokalen verspreid over heel België. Zo vormt het een van de belangrijkste instrumenten om de aanwezigheid van het Spaans in de onderwijsstelsels van de drie taalgemeenschappen van het land te bevorderen en te verbeteren.

CULTUUR EN WETENSCHAP

Culturele en wetenschappelijke diplomatie is een van de paradepaardjes van de betrekkingen tussen Spanje en België. Deze relatie is de afgelopen jaren nog verder gegroeid en verdiept. Tot de prioriteiten behoren: het bieden van een positief imago van het merk van het land, het bieden van een brug aan de Spaanse culturele industrieën die hen kan helpen om te internationaliseren en het aanbieden van een bemiddelingsdienst tussen hen.

De Culturele en Wetenschappelijke Raad, het Departement Onderwijs, onder andere, zijn ook actief op het gebied van samenwerking met Belgische universiteiten en culturele aanwezigheid.

Een van de vele activiteiten is het Flamenco Festival van Brussel in 2017 en 2018 en de tentoonstelling "Spanish Still Life", waarbij 80 werken van grote Spaanse meesters getoond werden. Daarnaast werd er ook samengewerkt met onder andere het Kunstenfestivaldesarts, het filmfestival L'Heure d'été en het literair Passa Porta Festival 2017.

HANDEL
De economische en commerciële betrekkingen met België zijn gezond en evenwichtig en bieden een groot ontwikkelingspotentieel op het gebied van biotechnologie, hernieuwbare energie, medische en farmaceutische apparatuur en diensten of engineering.

Spanje staat als importeur uit België op de zevende plaats en als exporteur naar België op de tiende plaats. Bovendien wijzen de meest recente beschikbare gegevens op een positieve trend, aangezien de Spaanse export naar België tussen januari en november 2017 met 2,9% is gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, en bedroeg meer dan 7,6 miljard euro.

In 2017 maakten 64 bedrijven deel uit van een winnende consortium met andere bedrijven of instellingen. Deze consortia kregen contracten toegewezen voor een totale waarde van 295 miljoen euro, ondersteund door de Economische en Commerciële Raad.

INVESTERINGEN

In het kader van bilaterale investeringen werd België in 2017 zeventiende op de ranglijst van landen met een investeringspositie in Spanje (België als laatste investeringsland). De totale investeringsvoorraad, exclusief entiteiten die buitenlandse effecten (NO ETVE) aanhouden, bedroeg in 2017 4 miljard euro (1,06% van het totaal).

Verder staat België op de 21e plaats in de lijst van landen waar Spanje in het buitenland in investeert, met een totale investeringsvoorraad (NO ETVE) van 4,8 miljard euro in 2017 (0,67% van het totaal).

Voor meer algemene informatie over de betrekkingen tussen Spanje en België kunt u de landenfiche in het Spaans van het ministerie van Buitenlandse Zaken en Samenwerking raadplegen.